Land gezond en voorkom sprong-landing blessures

Enkel- en knieblessures treden vaak op tijdens het sporten, zeker wanneer er sporten beoefend worden waarbij regelmatig gesprongen moet worden. Sporten zoals volleybal, basketbal, korfbal, handbal en gymnastiek worden in de wetenschappelijk literatuur benoemd als zeer blessure gevoelige sporten; tijdens deze sporten worden veel sprong-landing manoeuvres met versnellingen uit stilstaande positie uitgevoerd. Zo voert een basketbalspeler gemiddeld 70 sprongen per wedstrijd uit en een volleybal speler ongeveer 60. Tijdens deze sporten ontstaat 60% van alle blessures onder de heup; enkel- en knieblessures komen hierbij het meeste voor. 14% van deze blessures ontstaan als gevolg van overbelasting na sprong-landing sporten. 45-86% van deze blessures zijn acute enkel- en knieblessures die tijdens de beoefening van basketbal of volleybal ontstaan, als gevolg van een verkeerde landing na een sprong. De blessure die dan ontstaat is in 50% van de gevallen te wijden aan een verkeerde landingstechniek, de andere 50% ontstaat doordat de sporter landt op een oneffen oppervlak, bijvoorbeeld de voet van een tegenstander.

Uit diverse wetenschappelijke artikelen blijkt dat een verbeterde landingstechniek de kans op letsel van de voorste kruisband (knie) vermindert. Tevens blijkt uit de literatuur dat individuen die landen met een verminderde buiging in de enkel, heup en knie, meer stress veroorzaakt op banden zoals ligamenten en pezen aan enkel en knie. Daarnaast is het naar binnen kantelen met de voet (overpronatie) en knie (valgisatie) een voorspellende waarde op het ontstaan van blessures.

Op basis van de hierboven beschreven blessure veroorzakende factoren vindt u hieronder een aantal tips om landing gerelateerde blessures te voorkomen:

• Sprong-landing techniek is goed te trainen: kracht- en balanstraining zijn effectieve methodes. Squats en diverse soorten sprongoefeningen kunnen zinvolle onderdelen zijn van deze trainingen. Het is ideaal zijn wanneer dergelijke oefeningen in de training wordt geïntegreerd. Vraag een (sport)fysiotherapeut of sportarts om advies.
• De meeste non-contact knie blessures ontstaan als gevolg van het landen op één been. Instabiliteit bij het staan op één been vormt een risicofactor voor het ontwikkelen van enkelblessures. Beter is het om een één benige squat te trainen, hierbij zorg dat je knie boven je voet/tenen blijft tijdens het buigen.
• Omdat de momentkrachten toenemen tijdens het landen na een sprong is het belangrijk om deze krachten zo goed mogelijk op te vangen door goed te buigen in de enkel, knie en heup tijdens een landing.
• Het gebruik van hoge stevige (basketbal)schoenen geniet enige voorkeur om het aantal enkelverzwikkingen te verminderen ten opzichte van een lage (basketbal)schoen.
• Demping in schoenen is belangrijk om de piekkrachten tijdens landen te verminderen, let  op de mate van demping in de zool van de schoen bij het aanschaffen van nieuwe sportschoenen.
• Bij een verstoorde sprong-landing kunnen sport(podotherapeutische) zolen effectief zijn ter preventie van sprong-landing blessures. Dit is effectief wanneer de voeten naar binnen kantelen tijdens het landen na een sprong, over het algemeen zijn vrouwen hierbij meer gebaat.
• Verbale instructies zoals; ‘zachter landen’, ‘laat je tenen naar voren wijzen’, ‘houd je knie boven je tenen’ en ‘land zacht op je tenen terwijl je je knie buigt’ van je coach, trainer of therapeut werken effectief om sprong-landing blessures te voorkomen omdat zo actief gelet wordt op de landingstechniek.
• Het bekijken van een filmpje van een perfect uitgevoerde sprong-landing werkt bevorderlijk voor het bewustzijn om de sprong-landing goed uit te voeren. Deze volgende link verwijst je naar een voorbeeldfilm en toont een goed uitgevoerde sprong-landing.

Bron: sportpodotherapeut Jeffrey Donner (RondOm Podotherapeuten)
Kijk voor meer informatie over het werk van de sportpodotherapeut op: http://www.sportzorg.nl/zoek-een-sportzorgprofessional/sportpodotherapeut.
Ook vind je hier adressen van sportpodotherapeuten bij jou in de buurt.

Sportpodotherapeut Jeffrey Donner is lid van de Nederlandse Vereniging voor Sport Podotherapeuten.