• Snel herstel met onze oefeningen
  • Trainingsprogramma’s op maat
  • Betrouwbare informatie van de sportzorgprofessional

Warmte en inspanning

De ruim 7 miljoen sportende Nederlanders moeten met warm weer extra opletten.
Tekst gaat onder de afbeelding verder
Warmte en inspanning

De ruim 7 miljoen sportende Nederlanders moeten met warm weer extra opletten. Daarom geeft Sportzorg.nl een aantal adviezen en informatie om te zorgen dat sporters verantwoord kunnen blijven sporten.

Op deze pagina vindt u:


Tien tips om aandoeningen bij warm weer te voorkomen

1. Zweet moet verdampen

Zweet kan makkelijk verdampen als de kleding gemaakt is van licht, ademend en los geweven materiaal, lycra bijvoorbeeld. Lycra geeft geen huidirritatie en zorgt toch voor voldoende zweetuitdrijving.
Maar er zijn ook andere vochtdoorlatende weefsels, zoals coolmax. Wissel regelmatig van shirt, zodat niet in doorweekte kleding gesport hoeft te worden. Polsbandjes zijn handig om de handpalmen droog te houden en met een hoofdband kun je het zweet uit je ogen houden.

2. Beschermen tegen de zon

Ultraviolette stralen (UV), zowel UV-A als UV-B, kunnen de ogen beschadigen en veroorzaken huidkanker. Een pet houdt het hoofd koel en beschermt gezicht en nek tegen verbranding. Tegen felle schittering van de zon is een zonnebril of donkere contactlenzen geen overbodige luxe. Op de langere termijn is dit ook beter voor de ogen. De huid kan het best beschermd worden met een zonnebrandcrème met een goede beschermingsfactor (BF) of Sun Protection Factor (SPF). De zonkracht (UV-index) in ons land kan variëren van 0, wanneer er geen UV is, tot 8 voor de maximale hoeveelheid UV-zonlicht. Bij zonkracht 7 of 8 is het raadzaam niet langer dan een kwartier onbeschermd te zonnen. Het KNMI geeft tussen eind april en eind september zonkrachtinformatie via de internetsite www.knmi.nl en teletekstpagina 708. Bekijk alle tips (PDF)

 Beluister het radiofragment over sporten in extreme hitte

Terug naar boven      

Veel voorkomende warmte aandoeningen

Kramp

Pijnlijke samentrekkingen van de skeletspieren veroorzaken kramp, meestal in de kuitspier. Dit is het gevolg van extreem vochtverlies, waardoor de balans tussen de zouten in de lichaamscellen (natrium, kalium, calcium) verstoord raakt.

Collaps

Een tijdelijk, gedeeltelijk (flauwte) of totaal bewustzijnsverlies (collaps) wordt veroorzaakt door de ophoping van bloed in de onderste extremiteiten. Hierdoor daalt de bloeddruk en volgt verlies van bewustzijn. Personen die gedurende langere tijd in de hitte onbeweeglijk stilstaan, zoals lijnrechters en toeschouwers, lopen risico op deze aandoening

Zonnesteek

Symptomen van een zonnesteek (heat exhaustion) zijn ernstige vermoeidheid, duizeligheid, hoofdpijn en een huid die kletsnat is van het zweten. Hart en circulatie hebben het zwaar te verduren. Dit komt doordat de huidcirculatie wordt verhoogd om warmte af te kunnen geven, terwijl het circulerend volume verminderd is door het vochtverlies van het zweten.

Hyperthermie

Hyperthermie (heat stroke) is een levensbedreigende toestand. Bij het aanblijven van de warmte en het vochtverlies neemt de huidcirculatie af ten gunste van de centrale circulatie. De lichaamstemperatuur kan dan extreem oplopen. Symptomen zijn een hete, droge huid, een snelle pols en irrationeel gedrag. Soms kan het zelfs leiden tot stuiptrekkingen en fatale schade aan het zenuwstelsel en de inwendige organen.

Terug naar boven      

Advisering vochtgebruik tijdens sportevenementen

Uit een onderzoek tijdens de Nijmeegse Vierdaagse 2007 is gebleken dat de vochtinname tussen wandelaars sterk verschilt, met een variatie van 0,3 liter tot 12 liter tijdens het wandelen. Gemiddeld werd er tussen de 2,6 en 3,2 liter gedronken. Belangrijk is de vraag of er voldoende werd gedronken om uitdroging te voorkomen (en daarmee problemen van oververhitting en flauwvallen) of werd er mogelijk teveel gedronken (hetgeen tot levensgevaarlijke bloedverdunning kan leiden)?
Uit de gegevens van ons onderzoek blijkt dat 5% van de wandelaars teveel had gedronken terwijl 16% van de wandelaars te weinig dronk. Deze gegevens toegepast op de 40.000 wandelaars stelt dat 2000 wandelaars teveel en dat 6400 wandelaars te weinig gedronken hebben.

Bovendien laten onze resultaten zien dat voor sommige mensen 2 liter vocht per wandeldag de juiste hoeveelheid is terwijl een ander meer dan 10 liter moet drinken om zijn vochtbalans op peil te houden. Dit maakt direct duidelijk dat een algemeen advies voor duizenden sporters betreffende de hoeveelheid vocht die iemand tot zich moet nemen tijdens het sporten niet te geven is. Maar hoe kan een sporter dan weten hoeveel hij/zij moet drinken? Bekijk de adviezen (PDF) Hoogleraar en inspanningsfysioloog Maria Hopman heeft de vochthuishouding van deelnemers aan de Nijmeegse Vierdaagse onderzocht. Haar adviezen over drinken tijdens het sporten zijn ook toepasbaar in andere takken van sport.
 Bekijk de video over vochtgebruik tijdens het sporten

Terug naar boven      

Fysieke risico's bij deelnemers aan grote sportevenementen

Hoe lijf en leden reageren op een fikse wandelprestatietocht, een duurloop of een lange fietstocht onder uiteenlopende weersomstandigheden is nauwelijks bekend. Met een groeiende belangstelling voor sportevenementen waarbij 20.000 tot 40.000 starters geen uitzondering meer is, is het van groot belang de fysieke risico’s die deze sporters lopen in kaart te brengen. Het doel hiervan is de organisatie en de sporters evidence based van de juiste informatie te voorzien en de veiligheid van de deelnemers te vergroten.

Risico’s

Oververhitting, een zeer hoge lichaamstemperatuur, treedt op bij langdurige en/of zware inspanning, waarbij onvoldoende warmte van het lichaam aan de omgeving kan worden afgestaan. In de wetenschappelijke literatuur is dit slechts beschreven bij (halve) marathons en (‘Ironman’) triatlons die meestal plaatsvonden in (sub) tropische klimaten. De schaarse gegevens die er zijn over wandelen, komen uit onderzoek bij militairen, een relatief jonge en gezonde populatie. Lees verder

Terug naar boven      

Bescherm je tegen de warmte

Sporten bij warmte is onverstandig en kan zelfs gevaarlijk zijn. Een goede voorbereiding is het halve werk. Hoofdpijn. Misselijk. Verschrikkelijk heet. De 35-jarige Annelies Hund is gek op wandelen, maar niet bij hitte. Ze is dan wel geen topsporter, maar kon heus wat hebben, dacht ze. Sinds de beruchte Nijmeegse Vierdaagse van 2006, waar twee doden vielen door de warmte, weet ze beter. ,,In dat jaar wilde ik eerst nog de Heinekenmars in Den Bosch lopen. Een goede generale repetitie. Veertig kilometer in zeker 32 graden Celsius.’’ Lees verder (PDF)

Terug naar boven      

Meer informatie

 Bekijk de video over de Grand Départ Toertocht van 1 juli 2010. Met tips voor sporten bij warm weer!
 Bekijk de video over de plaszak en de hittepil


Zoek een sportzorgprofessional