Zelfspraak

Zelfspraak is een soort intern gesprek waarbij je jezelf instructies geeft, waarnemingen interpreteert en jezelf belonend of bestraffend toespreekt.

Je praat gemiddeld duizend keer per dag tegen of met jezelf. Dit kan in je eigen gedachten zijn, fluisterend of hardop. Op zich is dat helemaal niet erg, alleen blijkt dat het merendeel van deze gesprekken negatief is. We spreken richting onszelf over onze gebreken, dingen die we hadden moeten zeggen of doen, in plaats van wat er daadwerkelijk gebeurd is. Deze negatieve gedachten kunnen ervoor zorgen dat je je slechter voelt, je focus en gedrag verandert met als gevolg dat je prestatie daalt. 

Hoe kun je ervoor zorgen dat je prestatie niet daalt, ondanks dat het soms wel eens tegenzit? Hoe kun je jezelf vertellen toch door te gaan, ook al is het moeilijk en krijg je te maken met tegenslagen?

Vier tips gebruik zelfspraak voor optimaliseren van je prestatie

Om je prestatie te optimaliseren kun je 4 vier manieren van zelfspraak inzetten. Bekijk deze 4 tips.

Tip 1. Gebruik meer motivationele zelfspraak

Motiveer jezelf en zorg voor een positieve stemming door tegen jezelf dingen te zeggen als ‘ga ervoor’, ‘all-in’, ’ik kan dit’, ‘het gaat goed’. Dit kun je bijvoorbeeld inzetten bij taken, gericht op kracht en conditie. Dit vergroot je inzet en zelfvertrouwen.

Tip 2. Pas op het juiste moment instructionele zelfspraak toe

Geef jezelf technische instructies, stuur je aandacht op het juiste moment naar het juiste aspect toe en zeg tegen jezelf hoe je het precies uit moet voeren. Geef jezelf praktische instructies van wat je exact moet doen, zeg dingen als ‘kijk daar’, ‘voet neerzetten’, ‘meer kracht’, ‘blijf gefocust’, ‘doseren’. Dit kun je inzetten bij taken als het gaat om precisie, timing of strategie.

Tip 3. Gebruik realistische positieve zelfspraak

Zorg voor positieve emoties, geef jezelf een goed gevoel of compliment wanneer iets goed gegaan is, je iets goed gedaan hebt, je je best gedaan hebt of een goed resultaat hebt bereikt. Let op dat je wel realistisch bent, je moet het wel geloven; alleen dàn heeft het ook een positief effect. Jezelf geruststellen kan ook hierbij horen, door te zeggen ‘rustig blijven’ of ‘het komt wel goed’.

Tip 4. Doseer negatieve zelfspraak

Zelfspraak hoeft niet altijd positief te zijn, soms is het ook nuttig om jezelf kritische feedback te geven of om voor jezelf realistische doelen te stellen. Het is hierbij echter wel belangrijk dat je op een constructieve manier met jezelf praat en jezelf niet te hard veroordeelt. Pas op met negatieve zelfspraak wanneer je merkt dat je het onprettig vindt, je je er niet goed door voelt òf het een negatief effect heeft op je prestaties. Gebruik het negatieve alleen als het werkt om jezelf te motiveren en meer uit jezelf te halen.