- Snel herstel met onze oefeningen
- Trainingsprogramma’s op maat
- Betrouwbare informatie van de sportzorgprofessional
Huidletsel
Huidaandoeningen komen bij sporters vaker en ook in ernstigere vorm voor. Dit komt door een aantal factoren. Transpiratie, warmte, direct lichaamscontact, ongevallen, het gebruik van materialen bij het sporten en klimaateigenschappen spelen allen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van deze aandoeningen.
De meest voorkomende huidproblemen worden hier besproken. Het is belangrijk om deze aandoeningen te herkennen en te behandelen om het uitoefenen van sport te vergemakkelijken en te voorkomen dat aandoeningen zich verspreiden naar andere sporters
Wat te doen bij Acne?
Acne mechanica kan worden veroorzaakt door elke vorm van mechanische stress op de huid, zoals druk, wrijving en trekkrachten.
Acne mechanica wordt vaak gezien bij American football spelers, en wordt daarom in de Verenigde Staten ook wel footballacne genoemd. Het komt bij deze sport veel voor door de uniformen die zij dragen met daarin beschermingskussens op gezicht, schouders en rug. In deze huidgebieden is er ook een dichte concentratie van talgklieren, waardoor er grote kans op verstoppingen hiervan. Er ontstaan dan puistjes.
Niet alleen de mechanische factoren, maar ook de chemische factoren (het materiaal van de kussens) en hormonale factoren (verhoogd androgeen-spiegels door sporten) spelen bij het ontstaan van de acne een rol.
Acne mechanica verdwijnt wanneer de oorzakelijke factoren worden weggehaald; footballers hebben er na het eindigen van het seizoen geen last meer van.
Ook andere sporters zoals ijshockeyspelers en keepers bij hockey, maar ook soldaten en andere helmdragers, kunnen te maken hebben met hetzelfde probleem, doordat hier dezelfde factoren aanwezig zijn. Maar bijvoorbeeld ook vioolspelers kunnen hier last van hebben op de kin.
Preventie begint met dragen van een katoenen kledinglaag onder de uniformen, en het goed reinigen en wassen van de bedekte, afgesloten huid na de training of wedstrijd.
Acne keloidalis nuchae (AKN) is een vorm van acne waarbij de haarzakjes chronisch ontstoken zijn (folliculitis). Dit wordt vaak gezien in de nek en op het achterhoofd bij helmdragers in combinatie met een zeer kort kapsel. Hierdoor kunnen de haren snel ingroeien en gaan ontsteken. Het wordt vaker gezien bij negroïde sporters. Profylactisch moet het haar langer worden gedragen, en dus niet worden ‘gemillimeterd’ bij het dragen van een helm. Wanneer gestopt wordt met het dragen van de helm, verdwijnen de afwijkingen.
Allergische contactdermatitis/irritatieve dermatitis
Allergische contactdermatitis ontstaat door een allergische reactie op bepaalde stoffen, bijvoorbeeld een overgevoeligheid voor pleisters en tape. Irritatieve dermatitis is een huidafwijking die ontstaat door irriterende stoffen, bijvoorbeeld calciumoxide waarmee lijnen op grasvelden worden gezet of de inhoud van ijspakkingen.
De huidaandoeningen zien er vrijwel hetzelfde uit doordat ze beiden een ontsteking van de huid geven. Er is een rood, soms wat gezwollen gebied met schilfers, blaasjes of korstjes op de plaats waar contact is geweest met het desbetreffende product.
Het belangrijkste punt in de behandeling is het identificeren van het middel dat de reactie heeft gegeven, en contact hiermee vermijden.
Welke bacteriële infecties zie je vaak bij sporters?
Impetigo
Impetigo is een bacteriële infectie van de oppervlakkige huid en wordt vaak gezien bij atleten met direct lichamelijk contact zoals bij teamsporten. Bacteriën kunnen sneller de huid infecteren wanneer deze beschadigd is zoals door een schaafwond. Dit gecombineerd met het contact van deze wonden met andere spelers en materialen zoals vloermatten en dergelijke, zorgt ervoor dat sporters een grotere kans hebben op het ontwikkelen van impetigo. De aandoening geeft roodheid en jeuk van de huid met gele korsten. Bij kleine laesies kan worden volstaan met een antibioticacrème op de aangedane huid, bij grotere afwijkingen is er een antibioticakuur nodig. Ook moet er op worden gelet dat de sporter geen handdoeken of andere materialen deelt met collega’s om zo verspreiding tegen te gaan.
Furunculose
Furunculose is een ontsteking van de diepere lagen van de huid waarbij abcessen ontstaan. Een furunkel oogt als een rode pijnlijke bult. Ook hier kunnen de bacteriën vaak de huid infecteren door schaafwonden, om deze reden hebben sporters hier vaker last van. Furunkels komen vooral voor op armen en benen.
Om ervoor te zorgen dat er minder schaafwonden kunnen ontstaan, en bacteriën de reeds bestaande schaafwonden kunnen infecteren, zou sportkleding moeten worden gedragen die het hele lichaam bedekken. Open wonden moeten worden gereinigd en worden afgedekt. Ook moeten faciliteiten, materialen en kleding moeten schoon worden gehouden.
Folliculitis
Dit is een ontsteking van de haarzakjes welke vaak wordt gezien bij van een blessure revaliderende atleten die veel gebruik maken van bubbelbaden. Het wordt dan ook wel whirlpool-folliculitis genoemd. De meest voorkomende veroorzaker is de Pseudomonas aeruginosa, een bacterie die als een van de weinige kan overleven in chloorwater.
Folliculitis ziet eruit als rode bultjes en puistjes rond de haarzakjes op de huiddelen die aan het water zijn blootgesteld. Factoren als wonden, afsluitende badkleding en een weke huid zorgen voor een grotere kans op ontsteking. Folliculitis verdwijnt binnen 7-14 dagen.
Preventie bestaat uit het handhaven van adequate chloorniveaus in de whirlpool en goede reiniging van het bad na gebruik. Open wonden moeten worden afgedekt als zij aan het water worden blootgesteld.
Wat is bevriezing?
Wonden door bevriezing kunnen in het winterseizoen ontstaan bij temperaturen lager dan min 2 graden Celsius. Het ontstaat niet alleen bij wintersporten en schaatsen, maar ook bij buitentrainingen van andere sporten bij lage temperaturen.
Omdat de vaten dan samenknijpen om het warme bloed in de cruciale organen van het lichaam te houden, worden sommige gebieden nauwelijks van bloed voorzien, en kan dit wonden veroorzaken. Het ontstaat met name op de gebieden die blootgesteld worden aan de kou, zoals neus, vingers, voeten, gezicht en oren. De huid is hard en bleek/blauwig.
Ter voorkoming hiervan moet goede kleding gedragen worden. Wanneer bevriezing is opgetreden moet het worden verwarmd met lichaamswarmte of warm water tot 38 graden. (pas op met heet water, omdat de temperatuur niet gevoeld kan worden). Er moet niet worden gewreven over de huid, omdat dit verdere beschadiging kan geven.
Wat te doen bij een ingegroeide teennagel?
Ingroeiende teennagels komen vaak voor, ongeveer 75% van de jongeren tussen 23 en 30 jaar krijgt er mee te maken. Meestal betreft het de nagel van de grote teen. Slechte hygiëne, onjuist knippen, te krappe schoenen of een trauma kunnen deze soms zeer pijnlijke blessure veroorzaken. Nagels beschermen de onderliggende huid, met name waar de huid door dagelijks gebruik veel te verduren krijgt. Net als de huid vernieuwt de nagel zich steeds door te groeien. Wanneer de groei niet gewoon rechtuit gaat maar gedwongen de huid in gaat kunnen er pijnlijke effecten ontstaan. De huid gaat over de nagel heen groeien en een infectie ontstaat. Kloppende heftige pijn dag en nacht is het gevolg.
Antibiotica helpen vaak niet voldoende, het ingroeiende deel van de nagel moet namelijk uit de huid gesneden worden onder een goede plaatselijke verdoving. Snel daarna neemt de infectie en ook de pijn dan af. Voorkomen is altijd beter dan genezen. Een juiste nagelkniptechniek is het meest belangrijk. Regelmatig de teennagels recht afknippen voorkomt een afgeronde ingroei ervan. Bij gebleken gevoeligheid kan een pedicure met bepaalde technieken de nagelgroei leiden en zo herhaling voorkomen. Ook chirurgisch kan een deel van het nagelbed behandeld worden omdat er vanuit die kant geen nieuwe nagel meer groeit. Het gevolg is een blijvend smallere nagel, die ieder geval geen kwaad meer kan.
Wat is Intertrigo (smet)?
Smetplekken ontstaan vooral bij sporters met overgewicht. Het ontstaat in huidplooien zoals oksels en liezen door de effecten van hitte, vocht, wrijving en de weekheid van de huid veroorzaakt door de wrijving van twee aanliggende huidoppervlakken. De afwijkingen zijn rood, scherp begrensd en jeuken erg.
Vaak is er een infectie met candida albicans, een schimmel. Dit moet worden behandeld met een anti-schimmelmiddel. Daarnaast bestaat de behandeling uit het dragen van katoenen onderkleding, goed droog houden van de huid en op de langere termijn afvallen.
Wat te doen bij een likdoorn/eksteroog?
Op plaatsen waar chronisch mechanische druk wordt uitgeoefend kan de bovenste laag van de huid, zich verdikken. Wanneer deze verdikking kegelvorming de diepte indringt en op het bot drukt, spreekt met van een likdoorn. Likdoorns komen meestal voor op de voet, maar ook op handen, ellebogen en andere plaatsen die worden blootgesteld aan druk. Soms kunnen ze ontsteken. Behandeling is alleen nodig indien er klachten bestaan. De likdoorn kan dan worden weggesneden.
Om te voorkomen dat de klachten zich herhalen is het belangrijk te kijken naar de oorzaak en bijvoorbeeld slecht schoeisel aan te passen of een abnormale stand van de voeten te laten corrigeren.
Wat is een Noduli?
Dit zijn goedaardige, eeltachtige knobbels van de huid die vaak worden veroorzaakt door chronische trauma’s of druk op een specifiek gebied. In de sport ontwikkelt zich dit met name bij de sporten met materialen, zoals bv. noduli van de handpalmen bij hockey, maar ook op de voeten van bv. schaatsers. Het zijn stevige huidkleurige knobbels, 5-40 mm groot. Een bescherming op de plaats van trauma of druk kan verdere groei voorkomen. Het vermijden van te kleine schoenen kan noduli op de voetrug voorkomen. Behandeling is alleen bij klachten nodig.
Puntbloedinkjes van de hiel (zwarte hiel)
Deze aandoening wordt vermoedelijk veroorzaakt door het krachtige afzetten en neerkomen van de voet op de grond tijdens snel starten en stoppen met rennen, zoals bij bijv. voetbal veel gebeurd. Dit zorgt ervoor dat de kleine bloedvaten in de hiel scheuren en er kleine bloedinkjes ontstaan in het weefsel. Het ziet eruit als vlekken van bruin-zwarte spikkels langs de zijde van de hiel. Het is pijnloos en heeft geen behandeling nodig. Het heeft geen gevolgen voor de sportuitoefening.
Wat te doen tegen striemen?
Sporters ontwikkelen vaak striae op borst, schouders, bovenarmen, dijen en benen als gevolg van gewichttraining met snelle groei van de spiermassa. Striemen zijn in eerste instantie rood-bruin van kleur, na een aantal maanden tot jaren wordt dit huid- of ivoorkleurig.
Ter voorkoming van het ontstaan van striae kan de krachttraining langzamer worden opgebouwd, en moet het gebruik van anabole steroïden worden afgeraden. Er is geen behandeling voor het verminderen van de reeds ontstane striemen.
Wat is Urticaria (galbulten, netelroos)?
Urticaria (ook wel galbulten of netelroos genoemd) uit zich in plots optredende en meestal in korte tijd weer spontaan verdwijnende, jeukende bultjes. De omringende huid is rood en gezwollen. Inspanning kan de oorzaak zijn van urticaria. De bultjes ontstaan dan vaak enige minuten na het eindigen van de inspanning. Ter behandeling van de jeuk kunnen antihistamica worden gebruikt. Deze remmen de afgifte van de stof die verantwoordelijk is voor de jeuk: histamine.
Hoe om te gaan met virale infecties?
Wratten
Wratten, veroorzaakt door het humaan papilloma virus, ontstaan door direct contact met een geïnfecteerd persoon. Wratten zijn vaak eenvoudig te herkennen door hun irregulaire oppervlak en koepelvorm. Sporters hebben hier vaker last van door het directe lichaamscontact met andere sporters, met name bij teamsporten en vechtsporten is dit het geval.
80% van de wratten verdwijnen vanzelf binnen één jaar, en behandeling is dan ook niet altijd noodzakelijk. Bij klachten door de locatie van de wrat(ten) of bij cosmetische problemen zijn er een aantal behandelingsmogelijkheden. Veelgebruikt is het aanstippen met salicylzuur.. Ook bevriezing met behulp van vloeibare stikstof, curretage, laserbehandeling en cryotherapie worden toegepast.
Herpes simplex
Infecties met het Herpes simplex virus kunnen bij atleten ontstaan door direct huid-huidcontact. Het presenteert zich als een gevoelige rode plek waarop groepjes van kleine blaasjes ontstaan, waarvan de koortslip de meest bekende verschijningsvorm is. Bij de eerste keer dat dit virus zich uit, is men vaak een aantal dagen niet lekker. De huidafwijking kan altijd terugkeren, dit gebeurt met name tijdens periodes met een verminderde weerstand.