• Snel herstel met onze oefeningen
  • Trainingsprogramma’s op maat
  • Betrouwbare informatie van de sportzorgprofessional

Stressfractuur onderste extremiteit (vermoeidheidsbreuk voeten / benen)

Een stressfractuur, ook wel vermoeidheidsbreuk genoemd, komt door overbelasting van het bot. Stressfracturen onderste extremiteit zijn vermoeidheidsbreuken aan voeten en benen. Stressfracturen aan de voeten en benen zie je vooral bij hardlopers, turners, dansers en sporten gekenmerkt door sprongbelasting.

Hoe ontstaat een stressfractuur onderste extremiteit?

Een stressfractuur ontstaat door herhaalde overbelasting van het bot. Tijdens elke belasting vindt er druk en buiging van het bot plaats. Deze microschade zal normaal gesproken herstellen. Als echter de belasting te zwaar of te snel achter elkaar plaats vindt, is er onvoldoende tijd voor het herstel van het bot. Dit kan dan leiden tot microschade op microschade en uiteindelijk een stressfractuur (overbelastingsbreuk).

Verschijnselen van een stressfractuur onderste extremiteit

Pijnklachten bij het belasten, zoals lopen, rennen en springen. Deze klachten trekken weer weg in rust. Met het duwen op de aangedane plek kun je de klachten opwekken. Naarmate de klachten langer bestaan of de stressfractuur ernstiger van aard is, kunnen er ook klachten in rust ontstaan.

Hoe kun je de blessure vaststellen?

De arts zal met het verhaal en het lichamelijk onderzoek een idee hebben van het probleem. Vaak wordt aanvullend een röntgenfoto verricht, echter is dit voor de diagnose niet altijd noodzakelijk. Soms is verder onderzoek nodig.

Risicofactoren, wat draagt bij dat je de blessure oploopt?

Risicofactoren zijn grofweg in twee groepen te verdelen; factoren die van binnen het lichaam komen (intrinsieke factoren) en factoren van buiten het lichaam (extrinsieke factoren).

Intrinsieke risicofactoren zijn hormoonhuishouding, botkwaliteit, conditionele fitheid, spierkracht, lichaamsbouw en eventuele anatomische afwijkingen. Extrinsieke factoren zijn trainingsduur, -frequentie of intensiteit, trainingsmateriaal en –ondergrond.

Wat kan ik zelf doen bij een stressfractuur onderste extremiteit?

Het is verstandig om tijdelijk je sport aan te passen of juist helemaal te stoppen met sporten. Alle bewegingen die de pijn uitlokken moet je vermijden. Het verdere vervolg kun je het beste overleggen met je huisarts/sportarts/(orthopedisch)chirurg. Sommige stressfracturen moeten geopereerd worden.

Roken negatieve invloed botgenezing

Rook je? En bestaat de kans dat je een stressfractuur hebt? Stop direct met roken, aangezien roken een negatieve invloed heeft op de botgenezing. Een goed gevarieerd dieet met voldoende calcium en vitamine D zal de gezondheid van het bot ondersteunen.

Oefeningen bij onderste stressfractuur

In de acute fase is er geen ruimte voor oefeningen voor het geblesseerde lichaamsdeel. Pas als de breuk genezen is, kun je rustig opbouwend starten met oefeningen. De gezonde delen van het lichaam mag je wel trainen, denk bijvoorbeeld aan armfietsen bij een stressfractuur van de voet. 

Ter preventie kunnen ook oefeningen gedaan worden om kracht of stabiliteit te verbeteren. Dit kunnen bijvoorbeeld krachtoefeningen voor het been zijn om een stressfractuur van het been te voorkomen.

Hersteltijd stressfractuur onderste extremiteit een paar weken tot maanden

Sporten moet je tijdelijk stoppen of aanpassen en alle bewegingen die de pijn uitlokken moet je vermijden door bijvoorbeeld met krukken te lopen. Hierna kun je starten met rustig opbouwende oefeningen. Soms is een brace of gips nodig om de breuk te laten herstellen. Als een stressfractuur niet wil genezen of zich op een specifieke locatie bevindt, dan kan een operatie nodig zijn.

De herstelduur van een stressfractuur is dus sterk afhankelijk van ernst en locatie en duurt over het algemeen minimaal een paar weken tot enkele maanden.

Voorkomen (preventie) van een stressfractuur onderste extremiteit

Ter preventie van een stressfractuur, dien je de risicofactoren te beperken. Een conditioneel fit en sterk lichaam kan meer kracht dragen en zal minder snel stressfracturen oplopen. Werken aan een conditioneel fit en sterk lichaam kan door middel van conditie- en krachttraining, maar goede voeding hoort hier ook bij.

Daarnaast moet je plotselinge hoge piekbelasting vermijden. Trainingen moet je rustig opbouwen in duur, frequentie en intensiteit om een plotselinge hoge belasting te voorkomen. Met overgewicht belast je het lichaam zwaarder, afvallen zal dit verminderen. Met de juiste techniek voorkom je verkeerde en te hoge belasting op zwakke plekken. Als er sprake is van een anatomische afwijking, dan is het verstandig om materialen hierop aan te passen. Denk hierbij aan aangepaste sportschoenen of – zolen bij een afwijkende stand van de voet. Schokdempend schoeisel en trainingsondergrond helpen ook om hoge belasting te voorkomen.

Willemijn Diemer, basisarts & Melanie Inklaar, sportarts
Zoek een sportzorgprofessional