• Snel herstel met onze oefeningen
  • Trainingsprogramma’s op maat
  • Betrouwbare informatie van de sportzorgprofessional

Schietsport

Schieten is tegenwoordig nog steeds onderdeel van verdediging en lijfsbehoud en hoort bij de competenties binnen de Politie en Defensie. Met de Trias Politica ligt het geweldsmonopolie bij de Staat. Het in bezit hebben van een wapen ter beoefening van de schietsport is dus een uitzondering en is geregeld via de Wet Wapens en Munitie en de daarbij horende uitvoeringsvoorschriften.

Geschiedenis schietsport

Schieten is één van de oudste takken van sport. De prehistorische mens maakte reeds gebruik van pijl en boog. Later kwamen daar andere vormen van schieten bij; zoals bijvoorbeeld de vuursteengeweren en met de uitvinding van (bus)kruit ook schieten met kanon, pistolen en geweren. Het schieten was ooit gericht op lijfsbehoud (eten, verdediging en oorlogsvoering). Waarbij jarenlange training nodig was voor het perfectioneren van de kunst van het schieten. Net als bij de werpsporten die nu onderdeel zijn van de atletiek (www.knau.nl) en bij schieten met pijl en boog, waarvoor we nu de NHB, de Nederlandse Handboog Bond hebben (www.handboogsport.nl).

Schietsport is een concentratiesport. Het doel zal geraakt worden, zo precies mogelijk! En dan is het een erg leuk spelletje. Probeer maar eens die ‘10’ te raken, en dat 40 of 60 keer! Of dat schijfje te laten wegklappen terwijl je hijgend van het lopen zoveel beweegt; bij de zomer- of winterbiathlon (de winterbiathlon is ingedeeld bij de Nederlandse Skivereniging).

Goede basisconditie

Om goed te kunnen schieten is het nodig om het wapen zo goed mogelijk te kunnen richten en de trekker rustig over te halen, terwijl je je adem reguleert en focus hebt op het doel. Daarvoor is een goede basisconditie nodig, met goede actieve stabilisatie, voldoende sportspecifiek krachtuithoudingsvermogen en goed gezichtsvermogen. In de topsport blijkt het zelfs mogelijk om tussen de hartslagen door de schoten te laten gaan.

Schietsport eenzijdige belasting

Schieten is een sport met éénzijdige belasting, waarvoor het uitermate nuttig is om ook andere vormen van actief bewegen te doen, ter compensatie van die éénzijdige belasting. Dat is enerzijds de blessurepreventie en anderzijds een basis om in de schietsport ver te kunnen komen. Met een wat lagere hartfrequentie bij een redelijk basis duurvermogen is het tenslotte makkelijker om tussen de hartslagen door te vuren.

Als voorbeeld: een wedstrijd luchtgeweer vrouwen, traditioneel het eerste onderdeel van de Olympische Spelen. Er wordt gebruik gemaakt van een geweer van maximaal 5,5 kg met een persluchtcilinder. Door gebruik te maken van perslucht is het niet meer nodig om met een spanbeugel met kracht voldoende lucht samen te persen voor de voortstuwing van het loden kogeltje (diabolovorm, 4,5mm). Het doel hangt op 10 meter afstand, op een voorgeschreven hoogte met een bepaalde hoeveelheid licht erop. Er worden 60 wedstrijdschoten gedaan binnen 75 minuten. De diameter van het doel is 45,5 mm met de 10 als niet meer dan een speldenpuntje. De beste 8 gaan dan de finale in, waarbij de scores weer vanaf 0 worden geteld. Bij zo’n finale maakt het publiek geluid. Op commando worden er 2 x 5 schoten gedaan, met per keer benoemen van de score. Daarna op commando 2 x 1 schot. Na 12 schoten valt degene met de laagste score af. Dan weer 2 schoten enzovoort. Waarmee de lezer een aardige indruk heeft van de psychologische kant van het spelletje op internationaal niveau.

Er wordt bij kogelgeweer schieten op nationaal en internationaal niveau gebruik gemaakt van speciaal gemaakte schietschoenen, een schietbroek, een schietjas en een handschoen voor (meestal de linker) hand die het geweer ondersteunt. Deze kleding is enigszins ondersteunend in de houding. Sommigen sporters gebruiken een schietbril, om de richtmiddelen goed scherp te kunnen zien. Een schietbril is speciaal aangepast aan de eigen schiethouding. Met een blender (een matglas) voor het niet-dominante oog, zodat beide ogen open kunnen blijven. Waardoor de lichtinval optimaal is en de pupil niet hoeft te wijzigen in diameter met eventueel beïnvloeding van scherptediepte. Contactlenzen bewegen iets op het hoornvlies van het oog en kunnen daardoor wat lastig zijn bij schieten op hoger niveau. Er zijn schietsport onderdelen die langer duren. Dan bovengenoemde 75 minuten. Waarmee er nogal wat eisen worden gesteld aan het concentratievermogen. Bij het kennismaken met de schietsport gaat het natuurlijk vooral om rustig opbouwen en bekijken welke disciplines iemand leuk vindt. Er zijn sportschutters die meerdere disciplines beoefenen en er zijn sportschutters die zich beperken tot 1 wapen. Er zijn laagdrempelige instructiesessies, trainingen en verenigingscompetities, en wedstrijden; en er zijn verschillende kampioenschappen in verschillende klassen en per afdeling of district. Voor elk wat wils.

Specifieke schietsportblessures zijn er eigenlijk niet. Schotwonden komen eigenlijk ook niet voor, doordat op de schietbanen en bij de jacht veiligheid altijd voorop staat en de regels op de schietbanen juist daarop zijn gericht. De blessures die bij sportschutters worden gezien, zijn meestal een gevolg van een wat matige sportspecifieke fitheid en kunnen goed worden opgelost door een periode begeleiding door een sportfysiotherapeut met kennis van de schietsport. Waarbij het aanbevolen wordt om middels myofasciale technieken de coördinatie, balans en actieve stabilisatie mede te optimaliseren.

Voorbeelden van myofasciale technieken zijn: myofasciale release, FIT, Bowen therapie, EMMETT Techniek. Voorbeelden van blessures die in de schietsport wel worden gezien zijn lage rugklachten, knieklachten, nekklachten, tenniselleboog.

Meer informatie over schietsport

Meer informatie is te vinden op de website van de KNSA, de Koninklijke Nederlandse Schietsport Associatie (www.knsa.nl) onder wet- en regelgeving. In Nederland is er daarnaast ook een Jachtwet waarin wordt geregeld wie er mogen jagen en op welke voorwaarden. Meer informatie is te vinden bij de Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging (www.jagersvereniging.nl).

Sportarts Ria van Rooijen

Sportgeneeskunde Flevoland, Vrouw&Klinieken, EMMETT Centrum Nederland. Ria was van 1999-2012 bondsarts KNSA, van 2003-2004 bondsarts NHB en is sinds 2009 WSPS (World Shooting Para Sport) - opgeleid classifier aangepaste schietsport voor Nederland en België.

Ria is enkele jaren sparring partner geweest voor de militaire en politie sportpistoolteams en heeft op internationaal niveau luchtpistool geschoten. Ria kan met verschillende wapens overweg en geniet nog steeds van het spelletje.

Met dank aan Ferrol van Hoeven, Olympisch en Paralympisch scheidsrechter, voor het meelezen. Ferrol was trainer, bondscoach en is mede-WSPS-opgeleid classifier aangepaste schietsport, voor de technische aspecten.

Zoek een sportzorgprofessional